Corona

Thema’s 2020

Corona

De coronacrisis heeft zo veel mensen geraakt: degenen die ziek zijn geworden, de mensen om de zieke personen heen, die zorgen hebben om hun dierbare of bang zijn zelf ziek te worden. Het schuldgevoel dat je hebt als jij ziek bent geworden en hierdoor bewoners mogelijk ziek hebt gemaakt. De medewerkers die niet ziek waren en die zorgden voor de cliënten, de vele collega’s die invielen op besmette locaties. Het niet zien van familie en ouders, het niet naar je werk of dagbesteding kunnen als cliënt, de sociale isolatie voor zo veel mensen….Ingrijpend, indrukwekkend, pijnlijk en heftig zijn woorden die mensen noemen bij deze crisis. Een onvergetelijke periode die diepe indruk heeft gemaakt. En dat nog steeds doet.

Kijk hier het filmpje waarin bewoners van De Kwakel vertellen over de coronatijd.

“Ik werd boos van zo lang thuiszitten”

Uit corona-evaluatie 

Wat deden we in 2020?

Na de lockdown (maart-mei 2020) evalueerden we in diverse samenstellingen in de organisatie. we stonden vanuit verschillende perspectieven (familie, cliënten, locatiemanagers, behandelaren, medewerkers, invallers etc.) stil gestaan bij de vragen: Wat ging goed? Wat kan beter? Hebben we nog dingen gemist? Hoe kunnen we dit bij een eventuele 2e uitbraak anders/beter doen?

De gegeven adviezen en leerpunten dragen een kritisch karakter in zich. Terugkijkend en vooruitkijkend concluderen we dat dingen beter hadden gekund. Toch kijken familieleden, cliënten en medewerkers over het algemeen positief terug op de handelwijze van Ons Tweede Thuis tijdens de lockdown. Ons Tweede Thuis heeft met de geringe informatie die er was en met de snelle opeenstapeling aan gebeurtenissen, juist en goed gehandeld. En heeft de spirit erin weten te houden en dat doen we nu nog steeds. We blijven de landelijke ontwikkelingen op de voet volgen en vertalen dit zo snel mogelijk door naar de eigen organisatie. Dit doen we vanuit: houvast, inspiratie en vindingrijkheid. Zo hadden we half augustus 2020 onze eigen teststraat voor zowel medewerkers als cliënten en waren we ook één van de eerste organisaties die gestart is met cliënten vaccineren.

Gelukkig startten in 2021 de vaccinaties en waren ook de cliënten die bij Ons Tweede Thuis wonen aan de beurt.

Fotogalerij

‘’Individueel werd er wel eens afgeweken van afspraken, en daar werd onderling op gereageerd en gehamerd op eenduidig handelen binnen het team’’

Uit corona-evaluatie 

Uitbraak Mozaïek

Bij locatie Mozaïek was een uitbraak onder zowel cliënten als medewerkers. Er kwamen invallers vanuit andere locaties van Ons Tweede Thuis en we huurden verpleegkundigen extern in. Uit de evaluatie kwamen goede leerpunten voor het geval er nog eens sprake zou zijn van een crisis. Het betrof een uitzonderlijk situatie die niet representatief is voor de overige locaties.

Dagbesteding

In de eerste golf begin 2020 hebben we de dagbestedingslocaties moeten sluiten. We gaven dagbesteding alleen als het echt noodzakelijk was, soms thuis, soms op de dagbesteding, soms op de woning. Soms hebben locaties dagbesteding op de woning als positief ervaren. Binnen een kort tijdsbestek werd een prima dagprogramma voor cliënten neergezet. Voor sommige cliënten gaf het rust dat ze niet meer elke dag in het busje naar de dagbesteding hoeven. Voor andere cliënten was het minder prettig dat ze tijdens deze periode 24 uur per dag met dezelfde mensen zaten. De groep thuiswonende cliënten die gedurende de lockdown in maart –mei 2020 niet naar dagbesteding kon, is het zwaarste getroffen. Het verhaal van Christa illustreert dit. Er was voor deze groep geen alternatieve vorm van fysieke dagbesteding. Regelmatig was er wel contact met de begeleiding.

Wel hebben wij in deze periode het platform Samen Thuis ontwikkeld. Een website en Facebookpagina om cliënten en familieleden digitaal te ondersteunen. Samen Thuis was een mooie aanvulling op de dagbesteding die woonlocaties konden bieden, maar we beseffen dat het de ‘echte’ dagbesteding niet kon vervangen voor de thuiszitters.

Behandeling

Tijdens de lockdown begin 2020 zijn alleen de noodzakelijke behandelingen gegeven. Als de behandeling niet fysiek plaats kon vinden, was er het alternatief van beeldbellen en instructiefilmpjes. Als de behandeling alleen fysiek kon, dan hanteerden we de gebruikelijke regels: mondkapje, indien mogelijk 1.5 meter afstand, zorgvuldige handhygiëne, zo min mogelijk cliënten fysiek behandelen op 1 dag, zo min mogelijk aanwezig zijn op verschillende locaties per dag, etc. Medisch noodzakelijke behandelingen gingen door, ook met de noodzakelijke maatregelen zoals persoonlijke beschermingsmiddelen. 

 

Kwaliteit van leven

Dat cliënten niet naar dagbesteding, werk of clubs konden heeft de meeste geen goed gedaan. Voor hen viel veel weg: structuur, gezelligheid en sociale contacten. Met name zelfstandig wonende cliënten met autisme konden zich meer opsluiten en zijn helemaal afgesloten geraakt van hun sociale context. Na dit jarenlang stap voor stap te hebben opgebouwd moeten sommige cliënten van begin af aan opnieuw beginnen. Dit is een voorbeeld hoe corona effect heeft op eigen regie van cliënten.

Verwerking effecten van corona

Iedereen heeft op zijn eigen manier de corona-crisis ervaren. Dus de verwerking hiervan verschilt ook per persoon. We blijven hier aandacht voor houden. Dit doen we door actief verhalen te delen en mensen zo te inspireren of te helpen hun eigen weg te volgen. Zo staat corona oftewel ‘hoe zit je erbij’ regelmatig op de agenda van teamoverleggen en merken we ook dat collega’s elkaar informeel steunen en in de gaten houden. Verder schrijft onze bestuurder Roel de Bruijn regelmatig een blog over zijn bevindingen en ervaringen. We merken via de reacties van collega’s dat zijn blog gewaardeerd wordt. Ook kunnen teams terugvallen op mentale ondersteuning via het team mental support voor een stuk verwerking en ondersteuning. Daarnaast proberen we  informatie en communicatie zo helder en transparant mogelijk aan te bieden via het intranet en internet. We winden er geen doekjes om en schetsen de realiteit. We merken dat collega’s elkaar onderling waarderen. Deze waardering zorgt voor samenhang en solidariteit. Dat willen we graag ook na corona vasthouden.

Ter inspiratie wat voorbeelden hoe om te gaan met corona:

Zelforganisatie

Tijdens de coronaperiode waren de locatiemanagers wat meer bepalend en sturend. Snelheid in handelen ging voor en dat ging dan het snelste via crisisorganisatie naar de locatiemanagers. De teams hebben deze aansturing, in deze situatie, (vaak) als prettig ervaren. Omdat er bij de nieuwe beleidsregels ruimte was voor interpretatie was het ingewikkeld om op de locatie eenduidig te handelen. In die situaties ontstond er behoefte aan meer duidelijkheid ‘van bovenaf’.

Vrijwilligers

Gelukkig zijn op bijna alle locaties de vrijwilligers weer aan de slag. We hebben hen zeer gemist toen zij hun werk op onze locaties niet konden doen vanwege corona! Natuurlijk vergaten we hen niet en dat probeerden we te laten merken door een attentie in december rond de dag van de vrijwilliger. Door corona zijn, heel begrijpelijk, vooral vrijwilligers ouder dan 80 jaar gestopt met hun vrijwilligerswerk. Aan de andere kant waren er ook veel jonge vrijwilligers die spontaan vooral digitale acties bedachten. We zijn natuurlijk erg blij met hun bijdragen. We hopen dat alle vrijwilligers weer met plezier hun werk kunnen doen de komende maanden. Niet alleen de cliënten misten hen, maar zij misten ook de cliënten. Lees het verhaal van Abbas maar eens.

Uitgelicht: Communicatie en organisatie in coronatijden

Crisis-organisatie

Binnen een mum van tijd hadden we een corona-organisatie. Het corona-crisisteam overlegde dagelijks in de periode maart – juni 2020 en bereidde samen alles voor zodat de collega’s op de locaties, cliënten en familie over de meest adequate informatie beschikten. Dit zorgde voor een grote mate van eenduidigheid in de communicatie. We waren flexibel en vormden teams naar aanleiding van eigen beleid of landelijk beleid, zoals het mobiliteitsteam of het bouwteam om veilig bezoek mogelijk te maken. Na de zomer was de crisisorganisatie even afgeschaald. In de periode oktober – december 2020 moesten we de crisis-organisatie weer oppakken. We gingen toen ook aan de slag met de voorbereiding voor het vaccineren van zowel cliënten als medewerkers.

Communicatie

Dagelijks informeerden wij medewerkers via ons intranet. Alle interne communicatie van corona stond en staat ook nu nog op één plek op intranet.  Van beleid, tot testen, van blogs van de bestuurder tot aan informatie na elke landelijke persconferentie van het kabinet. In tekst of video is materiaal voor handen om de collega’s zo goed mogelijk te ondersteunen in hun werk. Heel regelmatig kregen de medewerkers een mail om hen te attenderen op het laatste corona-nieuws op intranet. De medewerkers waardeerden deze manier van interne communicatie zeer. We blijven dit doen zolang het nodig is.

Ook op onze website staat actuele corona-informatie. Locaties verwijzen cliënten en familieleden hiernaar. Locatiemanagers informeerden belangrijke besluiten per e-mail en brief aan medewerkers, cliënten en familie. Per locatie varieerde de informatiestroom naar familie. Dat vonden cliënten en familie niet altijd even prettig. Vandaar dat de Centrale Familieraad om periodieke informatie vanuit Ons Tweede Thuis vroeg. In oktober 2020 startten we daarom met een tweewekelijkse nieuwsbrief, die liep tot 15 maart 2021. Verder zijn er regelmatig gesprekken geweest met de klankbordgroep familie en de klankbordgroep cliënten over de te nemen stappen in het corona-beleid van Ons Tweede Thuis.

Brancheorganisatie en regio-overleg

Onze bestuurder participeerde dagelijks  in het ROAZ-overleg, waarbij op regionaal niveau afstemming plaatsvindt over corona. Ook is er periodiek directieoverleg vanuit de VGN geweest rondom corona en met het vaccineren zijn daar ook een vaccinatiegroep en een communicatiegroep op initiatief van de VGN gestart. In beide overleggen nemen wij deel. Deze overleggen zijn er nog steeds maar lager in frequentie.

Corona-bel- en maillijn

Tussen half maart en eind juni 2020 ondersteunden we medewerkers, cliënten en familie met een corona-bel- en maillijn. Je kon bellen of mailen en dan kreeg je direct antwoord op een corona-vraag die niet kon wachten. Deze lijn is in de eerste golf veel gebruikt om te sparren over wat te doen bij coronagerelateerde klachten zoals quarantaine en toepassen van het isolatieprotocol bij klachten. Soms was er ook behoefte aan een luisterend oor. De corona-belliijn was actief tussen half maart en eind juni. Mensen kunnen tot op heden nog steeds dagelijks mailen met vragen over corona naar corona@onstweedethuis.nl.

Corona-magazine

In juni 2020 was er weer meer mogelijk in Nederland en was de eerst golf corona voorbij. Om deze periode goed in beeld te brengen en om verhalen te delen over deze periode hebben we een speciaal corona-magazine uitgegeven. Klik hier om het magazine te bekijken.

Mozaïek voor altijd anders

Begin april 2020 was er corona in Mozaïek. Met zelfs de verdrietige afloop van het overlijden van twee bewoners. Corona heeft de bewoners diep geraakt, aldus Surya Spaan, begeleider. “Mozaïek is voor altijd anders geworden. De quarantainemaatregelen waren heel heftig. Kun je je voorstellen dat je twee weken lang op een één- of tweekamer-appartement moet verblijven? Ik ging na mijn dienst weer naar huis, deed boodschappen en haalde een frisse neus. Dat was er voor de bewoners niet bij. Ze hebben het volgehouden. Maar niet iedereen begreep het waarom. De communicatie ging snel en voor de eenduidigheid voor iedereen via een brief. Ik heb veel respect voor de zware beslissingen die nodig waren in die periode, zelf had ik het anders gedaan. Voor de bewoners is eerst het gesprek heel belangrijk, dan voelen ze zich serieus genomen. Nu was er eerst de brief daarin de uitleg van het beleid en daarna hebben we de bewoners overtuigd dat dit het beste was. Voor corona werkten we door het hele gebouw. Door de quarantainemaatregelen werkten we op een vaste etage. Dat is zoveel fijner. Het heeft mij veel opgeleverd in contact met de bewoners. Ik merk dat ik veel meer tijd en aandacht heb voor de bewoners, want ik ben altijd in hun nabijheid. Deze werkwijze wil ik graag vasthouden.”

Lees hier het hele verhaal.

‘’De zorg stond feitelijk stil’’

Uit corona-evaluatie 

Verbeterpunten en geleerde lessen

 

Verbeterpunten Geleerde lessen
Minder eigen regie/maatwerk per individu mogelijk door centrale corona regels. Dit was vooral het grootste knelpunt tijdens de eerste golf in maart-mei 2020.
Centralisatie is waardevol in tijden van crisis. dit zorgt voor eenduidigheid en snelheid. Maar maatwerk blijft altijd bestaan,  dat is de grootste les die we geleerd hebben. In de tweede golf hebben we daarom de locatiemanagers een helder kader meegegeven om te handelen en te beslissen. Door een flexibele crisisorganisatie blijven wij stappen voorwaarts zetten in de corona pandemie. De crisis structuur biedt houvast en er is een werkwijze van continu verbeteren en direct anticiperen op de landelijke lijn. Dit vertalen we door naar kaders voor de locatiemanagers en basisregels die voor iedereen gelden. Heldere actuele communicatie is hierin ook een belangrijke voorwaarde.
De mentale effecten van de crisis bij cliënten en hun familie en bij medewerkers. Via het gesprek en communicatie blijven we hier aandacht voor vragen en houden. Ook kunnen collega’s terugvallen op teams die mentale ondersteuning bieden bij verwerking. We blijven verhalen delen om anderen ook aan te zetten te blijven praten over corona en wat je zelf nodig hebt om verder te kunnen gaan. Ook denken we nog na over concrete activiteiten om de verwerking op gang te brengen.
Steeds blijven volhouden zonder concreet perspectief. Omgaan met onzekerheid. Het is ontzettend mooi om te zien hoe begeleiders en cliënten telkens blijven volhouden. En de kracht vinden om dit te doen. Heldere communicatie helpt hierbij en dat blijven we doen. Maar we merken ook wel dat dat volhouden de grenzen bereikt. We schuiven namelijk steeds op in het langer volhouden. Zonder concreet perspectief om terug te gaan naar het leven van voor corona. Het vaccineren is hierin een belangrijke stap. En veel cliënten zijn gevaccineerd. Toch gelden er nog steeds allerlei maatregelen en leven mensen strikt in bubbels om het risico op besmetting klein te houden. Tot de dag van vandaag merk je onderlinge waardering naar elkaar en elkaars werk. Deze samenhang en solidariteit helpen ons door de crisis heen willen we ook vasthouden in de toekomst.

terug naar overzichtspagina thema’s 2020