Teamreflectie meer vrijheid voor cliënten

Hoe een team in gesprek gaat om cliënten meer vrijheid te geven: een praktijkvoorbeeld van teamreflectie. Van samen met je team nadenken over een goed leven voor je cliënten. Waar ben je trots op en wat kan er anders?

Vrijheidsvergroting, wat betekent dat voor de cliënten op onze locatie? Met die vraag zijn Dorien de Vries, Esther Heemskerk en Karlijn de Koning aan de gang gegaan op woon- en dagcentrum Westwijk. Maar hoe begin je? En wat doe je met vragen van collega’s, vragen die begrijpelijk zijn maar die het proces in de kiem lijken te smoren? Vrijheidsvergroting is een mooi streven, maar zeker niet vanzelfsprekend.

Hou het klein

Dorien, Esther en Karlijn: “Het viel direct op dat het idee voor meer vrijheid meteen heel groot werd gemaakt. De werklast is door allerlei ontwikkelingen in de zorg fors en waar haal je tijd voor extra persoonlijke aandacht voor je cliënt vandaan? Aandacht die nu eenmaal hoort bij het geven van meer vrijheid. De oplossing bleek gek genoeg voor de hand te liggen: hou het klein.

Ingesleten gewoontes

Waarom moet iedereen op dezelfde tijd naar bed? Waarom gaat de koektrommel maar één keer rond? Waarom moet iemand een overhemd in plaats van een t-shirt aan? Geen grote en meeslepende zaken, maar het leverde interessante discussies op. Het ging al snel over het handelen vanuit je eigen normen en waarden in plaats van die van de cliënt of zijn familie. We hebben vaak de behoefte om het werk beheersbaar te houden en we hebben ingesleten gewoontes. Dat bleek een rem op experimenteren met meer vrijheid. Sterker nog, onvrijheid sluipt op deze manier de woning binnen. Cliënten gaan het op deze manier ook ‘gewoon’ vinden, dus er is meestal geen protest.

Huisregels voor de hele groep?

We gebruikten de geeltjesmeting om te reflecteren. Je kon allemaal op een geeltje schrijven waar je onvrijheid zag. Het leverde meteen al veel op. Huisregels bijvoorbeeld, bij de een moeten kleren dagelijks in de was maar dat geldt niet voor de ander. De een is verkeersveiliger dan de ander. Kortom, niemand is eigenlijk hetzelfde en daar horen geen algemene regels bij.